Chronische ontsteking van het maagdarmstelsel
Wat verstaan we onder IBDInflammatory Bowel Disease of IBD is een verzamelnaam voor (chronische) ontstekingen in de wand van het maagdarmkanaal, waarbij de ontsteking zich kan bevinden in de maag, de dunne darm en/of dikke darm. Langzaam maar zeker worden de darmen minder efficiënt, wat de vertering en opname van de voedingsstoffen aanzienlijk vermindert , met als eerste symptomen braken en diarree en in een later stadium vermagering. De eerste symptomen zijn vaak dusdanig vaag dat een diagnose soms maanden en zelfs jaren later pas wordt gesteld, over het algemeen op een moment dat de hond ernstigere klachten en symptomen begint te vertonen.
Diagnose
IBD op zich is geen specifieke diagnose, aangezien er verschillende vormen van IBD zijn, gekarakteriseerd door het type cel dat de ontsteking veroorzaakt en de plaats waar de ontsteking zich bevindt. De meest voorkomende vorm van IBD komt van Lymfocyten en Plasmacyten, cellen welke direct verantwoordelijk zijn voor de reactie van het immuunsysteem van het lichaam. De Eosinofiele vorm is een ander type cel dat zich in de maagdarmwand kan nestelen, minder vaak voorkomend maar wel ernstiger van aard dan Lymfocyten. Dan is er nog de Neutrofiele vorm; cellen die verantwoordelijk zijn voor het bestrijden van bijvoorbeeld bacteriën of het opruimen van aangetast weefsel (een zeldzaam voorkomende vorm van IBD). Uiteindelijk, bij een chronische ontsteking, kan normaal weefsel vervangen worden door vezelachtig weefsel (op littekenweefsel lijkend). Het type cellen dat zich in de maagdarmwand nestelt is dus bepalend voor het type IBD dat aanwezig is en de ernst van de ziekte.
Het stellen van de juiste diagnose is erg lastig omdat allereerst andere ziekten met gelijkwaardige symptomen uitgesloten moeten worden aan de hand van onderzoek. Je kunt dan denken aan bacteriële infecties, parasieten, voedingsallergie of intolerantie, vreemde voorwerpen in het maagdarmkanaal, een slecht werkende alvleesklier of ziekten van andere organen zoals de nieren, lever of schildklier en ook tumoren kunnen aan de orde zijn. Een endoscopisch onderzoek en het afnemen van een darmbiopt is vaak noodzakelijk om zekerheid te verkrijgen.
Behandeling
De behandeling van honden met IBD bestaat hoofdzakelijk uit een speciaal, licht verteerbaar, hypoallergeen dieet. Dit dieet bevordert het herstel van beschadigde weefsels en de normale lichaamsfuncties. Ook ontstekingsremmende medicijnen (corticosteroïden) zullen noodzakelijk zijn. Als de hond sterk vermagerd is dan kan toevoeging van extra kleine vetten, die zonder vertering in het bloed worden opgenomen uitkomst bieden om de hond weer op gewicht te krijgen en energie te geven.
Prognose
IBD kan onder controle gehouden worden maar niet genezen! De hond zal een leven lang dieetvoer moeten houden. Soms kan het medicijngebruik worden verminderd/afgebouwd totdat de hond deze niet meer nodig heeft. De meest gemaakt fout echter is het te snel verminderen en stoppen met de ontstekingsremmende medicatie. Het zich strikt houden aan het dieet en medicijngebruik en een regelmatige controle van de dierenarts is dan ook noodzakelijk. De meeste IBD honden kunnen jarenlang een normaal en gezond leven leiden, sommige honden kunnen met regelmaat terug vallen en blijven medicijnen nodig houden. Een enkele keer gebeurt het dat de hond slecht tot nauwelijks reageert op de behandeling en het dieet en in zeldzame gevallen, bij een ernstige vorm van IBD, kan de chronische ontsteking uiteindelijk leiden tot darmkanker.
Gebruikte literatuur:
IBD by Michican Vetrinary Specialists.
Inflammatory Bowel Disease in Dogs by Dr. Donna Spector.
IBD & PF Veterinary Services Department,